Sau nhà có một
cây me. Tán cây đủ mát cho những ngày nắng gắt và đủ rộng để cho lũ chim yên
tâm về làm tổ, bắt sâu trong vòm lá dày. Buổi sáng sớm nào - còn nằm trong
giường - cũng nghe vài con chim chích chòe bay đến kêu lãnh lót trước khi nghe
tiếng bọn se sẻ dậy trễ ríu rít rộn ràng chuyền giữa những nhánh cây. Buổi chiều
và tối thường có con chim vịt - ban ngày ở sâu trong vườn nào đó - bay về hót
mãi đến khuya. Tiếng hót tha thiết của con chim ấy bắt nhớ đến câu ca dao:
Chiều chiều chim vịt kêu chiều
Bâng khuâng nhớ mẹ chín chiều ruột đau.
Thỉnh
thoảng còn có con cú đi ăn đêm ghé ngang rúc lên những tiếng ghê ghê nhưng rồi
nghe riết cũng quen, có khi tôi còn xách đèn pin ra rọi xem hôm nay nó lớn được
chừng nào rồi. Những đêm nghe như thế lại liên tưởng tới bài thơ Đông dạ văn
trùng của Bạch Cư Dị:
Đông dạ văn trùng
蟲聲冬思苦於秋
不解愁人聞亦愁
我是老翁聽不畏
少年莫聽白君頭
Trùng thanh đông tứ khổ ư thu,
Bất giải sầu nhân văn diệc sầu.
Ngã thị lão nhân thính bất uý,
Thiếu niên mạc thính bạch quân đầu.
Tạm dịch chơi là:
Đêm
đông nghe tiếng côn trùng
Kêu đông khổ ý côn trùng,
Không buồn nghe cũng phát khùng thu lâu.
Ta già nghe chẳng sợ đâu,
Tuổi non nghe chắc bạc đầu như chơi.
Chẳng phải mùa đông mùa thu gì và cũng không phải tiếng côn trùng trong đêm của
Bạch Cư Dị, nhưng tiếng rúc thê lương của chim cú hay
tiếng gọi khắc khoải của chim vịt trong đêm sâu cũng làm khó ngủ và đoạn
trường lắm!
Cái gì cũng có mặt trái của nó. Dù cây me từ hồi nào đã trở thành
một phần đời sống quen thuộc của gia đình thì ngoài những điều thú vị cũng có những sự khó
mà cây me đem lại. Thế nên – giữa mùa hè xanh này - có một cuộc biểu quyết về số
phận cây me. Con gái thì thấy không thoải mái vì sợ sét đánh khi mùa mưa về, không
chịu nỗi những thứ chim kêu khó ngủ, và hình như có cái phim khoa học trời ơi nào
đó nói chim có thể lây bệnh cho người. Con bé thấy nghe nhạc trên iPad, ngồi
trong phòng máy lạnh xem TV, ra chợ mua me về ăn dễ chịu hơn là ngồi hóng gió dưới
tán me và cây me thì chỉ đáng giá vài cái thớt me mà thôi. Bà vợ thân yêu thì
khó chịu vì lá me khô bay đầy trong nhà bếp và nấu canh chua với vài vắt chanh
thì khỏe hơn chờ cây me ra lá non. E hèm… trong cuộc biểu quyết đó đa số thực
dụng mạnh mẽ đã thắng cái lãng mạn yếu ớt của tôi! Dầu sao tôi cũng đã, trong
tuần trước, thực hiện nghị quyết một cách nghiêm túc bằng cách xách lưỡi cưa cá
mập to đùng ra để hạ gục cây me.
Chiều nay tôi bỗng nghe tiếng con chim vịt kêu mơ hồ xa xăm
đâu đó bên vườn hàng xóm. Ngồi bệt xuống đất khô, tôi thảng thốt nhớ bóng dáng cây me,
nhớ những tiếng chim tội nghiệp, nhớ mấy trái me dốp treo lủng lẳng,
nhớ những trận mưa lá me khô vàng rắc trên thềm sau. Nỗi nhớ sao cũng giống như
đống cành khô lá úa của cây me đang héo quắt đi dưới nắng mà tôi đang gom dọn đây
vậy!
