Người quân tử mà lo nói chuyện ăn
với uống thì kể cũng xấu mặt thiệt! Nghe nói trong sách xưa có câu gì đó đại
loại … thư trung hữu nữ nhan như ngọc, ie: Quân tử cứ đọc sách đi thì thế nào
cũng có lúc gặp người đẹp. Không biết mấy cụ ngày xưa cà rỡn thế nào chứ mình
đọc sách cả đời rồi mà có bao giờ thấy có người đẹp trong sách bước ra đâu!
Sách vở thì chỉ có mà hành hạ người đời! Mấy cụ nhà mình chắc là dóc tổ! Thôi
không thèm làm quân tử nữa, hôm nay nói chuyện ăn uống vậy! Tại vì hôm nay nửa đêm tỉnh giấc đột nhiên
thèm ăn. Ôi trời nhớ miếng cơm cháy và ơ cá kho kinh khủng…
***
Hồi còn nhỏ đi học ở một cái trường
nhỏ tí ở Đầm Dơi, Cà Mau. Lâu rồi không thấy một cái trường nhỏ tí như vậy nữa.
Trường có hai phòng học nền đất vách ván nhưng sáng sủa và sạch sẻ. Nền đất nện
phẳng phiu khô ráo. Không nhớ mái trường lợp như thế nào, chắc là lợp lá xé vì tứ
thời bát tiết đều mát rượi. Bàn ghế trong lớp rất chắc chắn và sạch bóng vì Thứ
năm nào cũng có giờ vệ sinh để bọn nhỏ đem lá chuối khô vào đánh bóng bàn học.
Trường chỉ có hai lớp: lớp năm và lớp tư. Muốn học lớp ba thì phải đi ghe lên tận
thị xã Quản Long, xa ngái! Sân trường rộng lắm, dĩ nhiên sân cũng chỉ là sân
đất, không có hàng rào gì hết, giờ ra chơi có thể chạy xa tít mù mỏi cẳng thì thôi,
thậm chí có thể chạy luôn về nhà. Giữa sân có cây coòng rợp bóng mát, trái của
nó rụng xuống có cái vỏ ngọt lịm và hột đem rang thì ăn bắt ngây. Đi học mẹ mua
cho cái cặp mỏng te, lâu ngày rách tứ tung banh tàng, lòi ra trong cặp một quyển
vở mỏng, một cái bảng đen bằng thiếc, cục phấn trắng, một cây viết chì và một quản
bút có ngòi bút lá tre tím ngắt. Bận cái áo sơ mi trắng cụt tay và cái quần xà
lỏn đen, một tay ôm cặp tay kia xách tòn teng bình mực tím. Hồi đi thì mình mẩy
sạch sẽ, hồi về thì mặt mày vằn vện, tay chân quần áo tèm lem mực tím!
Đường đi học ngang qua nhà một bà.
Bây giờ không nhớ bà đó tên gì nữa mà cũng không nhớ rõ mặt. Bà hiền như một bà
tiên vậy! Đi học ngang nhà bà, hay gặp bà ngồi bên cái chái nhà không có vách
gì cả. Hình như bà nấu cơm tháng cho ai đó vì lúc nào cũng thấy bà phơi một
nong cơm cháy vàng rượm… Thấy mình đi học ngang qua bà hay gọi: Thằng nhỏ, vô
Bà Hai biểu! Vậy là dạ một tiếng nhỏ rồi vô đứng xớ rớ dưới chái nhà bà. Hôm
nào bà cũng bẻ cho một miếng cơm cháy lớn bằng hai bàn tay có phết mở hành…
thơm ơi là thơm. Cầm miếng cơm cháy vừa đi vừa ăn. Ăn hết miếng cơm cháy là đến
trường, vô học!
Có một hôm không hiểu sao Bà Hai lại
cho thêm hai con ba khía gói trong lá chuối. Thằng nhỏ khoái lắm, cất kỹ trong
cặp. Hằng ngày trong lớp thằng nhỏ ngồi ở dãy bàn thứ hai nhưng hôm đó lại chạy
tuốt xuống dãy cuối ngồi rúc ở đó. Ông thầy Mô không nói không rằng, lén lén coi trong giờ học mà thằng nhỏ làm gì ở dãy bàn cuối. Té ra thằng nhỏ với bạn nó ăn vụng
ba khía trong giờ học (Ngon tuyệt đi chớ! Phải không?). Hết giờ học thằng nhỏ
bị thầy dắt về tới nhà mắng vốn: Chị coi, nó ăn vụng trong lớp học nè! Nó ăn vụng
gì vậy? Ba khía! … À há… mẹ tôi (và cả xóm nữa chớ) cười ngặt nghẻo. Cười nhiều
đến nỗi - cho đến bây giờ - cơm cháy và ba khía trốn sâu luôn trong các giấc mơ
của tôi!
***
Có cặp vợ chồng anh bạn. Họ sống âu
yếm hạnh phúc lắm mặc dù thuộc kiểu rổ rá cạp lại. Dòng chảy cuộc đời của họ
làm sao đó mà hồi còn trẻ yêu thương nhau lại… đi lấy người khác. Khổ chưa cái
thứ tình yêu thời thổ tả! Mà thôi, chỉ cần biết bây giờ trong bóng chiều của
cuộc đời, họ cảm thấy hạnh phúc là được! Qua thời thổ tả thì... được tới thời dịch
vật cũng không sao!!!
Tôi cũng hay sống lẽ loi do bà nhà –
lí do này lí do kia, lí nào cũng hợp lí - vắng nhà luôn. Sống một mình thì ăn
uống gọn nhẹ. Một nồi cơm điện nấu một lần ăn một hai hôm, chỉ cần để điện hâm
nó ấm là được. Một thùng mì gói cộng với vài cái lá cách ngoài vườn là thành tô
canh đầy hương vị rồi. Thêm một món gì mặn mặn là được! Ăn để sống cho qua ngày
chứ phải sống để ăn đâu mà lo quá cho mệt!
Anh bạn đó, chắc cũng nghĩ tôi lủi
thủi ăn một mình thì buồn nên hay gọi đến nhà dặn đừng có nấu cơm, tới nhà ảnh
ăn cơm… cho vui! Vợ chồng bạn không mời tới ăn cho ngon mà mời tới… ăn cho vui.
Cảm động không chứ! Ăn cho vui! Ảnh biết
tính mình nên lần nào tới ảnh cũng lo đi nấu riêng – bằng củi - một nồi cơm nhỏ
có cơm cháy ăn với cá kho! Ngon thiệt là ngon… Mà không, phải nói vui thiệt là
vui!.... Cũng không đúng… vì hai vợ chồng ấy họ đều có vấn đề về tim mạch và
tiêu hóa nên họ hầu như ăn chay, thậm chí chị vợ có ngày chỉ uống nước mà thôi, vui gì nổi! Họ chỉ nấu cho tôi và ngồi im lặng vui vẻ nhìn tôi ăn… Vậy thì không phải nói
ngon, không phải nói vui, phải nói … ăn trong cảm động rưng rưng!
***
Vậy đó, một miếng cơm cháy, chỉ một
miếng cơm cháy thôi, cũng có thể là thứ tình yêu làm cho người ta rưng rưng được phải không !?
